Khi đèn cảnh báo áp suất lốp bật sáng trên táp-lô, đó là dấu hiệu cho thấy lốp xe đang gặp vấn đề hoặc hệ thống giám sát áp suất TPMS đang phát hiện bất thường. Với những người làm kỹ thuật ô tô, hiểu rõ cách vận hành của TPMS và lý do khiến đèn sáng là điều bắt buộc, vì đây là cảnh báo liên quan trực tiếp đến an toàn của khách hàng.

TPMS không chỉ “báo lốp non”, nó còn phản ánh hàng loạt vấn đề ở cảm biến, điện, ABS hoặc rò rỉ hơi mà mắt thường khó phát hiện.

1. TPMS là gì và nó hoạt động như thế nào?

TPMS (Tire Pressure Monitoring System) là hệ thống theo dõi áp suất không khí trong bánh xe theo thời gian thực. Khi áp suất tụt xuống dưới ngưỡng an toàn, hệ thống sẽ bật đèn cảnh báo trên táp-lô để tài xế xử lý kịp thời.

Hiện nay, xe hơi sử dụng hai loại TPMS:

TPMS trực tiếp

Cảm biến đặt trong lòng lốp đo áp suất thật → gửi tín hiệu về ECU.
Độ chính xác cao, nhưng cảm biến dễ hỏng khi tháo lốp và pin có hạn sử dụng.

TPMS gián tiếp

Không có cảm biến trong lốp.
Dựa vào sự thay đổi tốc độ quay bánh xe (từ hệ thống ABS) để phân tích mức áp suất.
Chi phí thấp nhưng sai số cao hơn.

Dù xe dùng loại nào, kỹ thuật viên vẫn phải kiểm tra áp suất bằng đồng hồ chuyên dụng để có số liệu chính xác trước khi kết luận.

2. Vì sao đèn TPMS cứ sáng dù đã bơm đủ hơi?

Nhiều xe sau khi bơm lốp vẫn báo lỗi. Điều này xảy ra do:

2.1 Cảm biến TPMS lỗi hoặc mất tín hiệu

Đây là nguyên nhân phổ biến nhất.

Cảm biến bên trong lốp có tuổi thọ và rất dễ hư khi:

• bị va vào máy ra/vào lốp

• bị nước hoặc ẩm xâm nhập

• bị oxi hóa phần chân van

• bo mạch cảm biến bị đứt

Một cảm biến gửi sai dữ liệu → ECU hiểu là lốp non → bật cảnh báo.

2.2 Lốp có vết thủng siêu nhỏ

Bơm đủ hơi nhưng chỉ sau vài tiếng hoặc vài ngày, áp suất lại giảm.
Tuột hơi chậm cũng đủ làm TPMS bật sáng.

Cách kiểm tra đúng: dùng dung dịch xà phòng để soi vết xì.

2.3 Cài đặt cảm biến sai sau khi thay lốp

Mỗi cảm biến có mã ID riêng. Nếu gara không đồng bộ ID với xe, ECU sẽ “không biết bánh nào đang lắp cảm biến nào”, dẫn tới báo lỗi liên tục.

2.4 Pin cảm biến sắp hết

Pin cảm biến TPMS hoạt động 5–7 năm. Khi pin yếu:

• tín hiệu truyền về ECU bị chập chờn

• đèn TPMS sẽ nhấp nháy hoặc sáng liên tục

Đa số cảm biến TPMS phải thay cả cụm, không thay pin rời.

2.5 Hệ thống ABS/TPMS gián tiếp gặp lỗi

Xe dùng TPMS gián tiếp rất dễ báo sai nếu:

• cảm biến tốc độ bánh xe bẩn hoặc hỏng

• ABS/ESP có lỗi

• mô-đun điều khiển TPMS nhận dữ liệu không chính xác

Trường hợp này, bơm hơi xong reset vẫn không tắt.

3. Những rủi ro khi bỏ qua cảnh báo áp suất lốp

Kỹ thuật viên cần giải thích rõ cho khách hàng rằng:
“Đèn TPMS không phải chỉ là cảnh báo nhẹ – nó là cảnh báo an toàn.”

Hậu quả nếu không xử lý:

3.1 Mất độ bám đường – dễ mất lái

Lốp non gây mềm thành lốp, xe đảo khi ôm cua, dễ dẫn đến tai nạn.

3.2 Tiêu hao nhiên liệu tăng mạnh

Lốp non tăng lực cản lăn → động cơ phải làm việc nặng hơn.

3.3 Lốp mòn lệch – nguy cơ nổ lốp

Lốp thiếu hơi sẽ nóng rất nhanh, gây phồng rộp hoặc nổ lốp trên đường dài.

Đây là lý do cần xử lý ngay khi đèn vừa sáng.

4. Kỹ thuật viên nên xử lý đèn TPMS theo quy trình nào?

Quy trình chuẩn:

• đo lại áp suất bằng đồng hồ chính xác

• kiểm tra rò hơi từng bánh

• kiểm tra tình trạng cảm biến (pin, kết nối, ID)

• quét và đọc lỗi bằng máy chẩn đoán

• cài lại vị trí cảm biến sau khi thay lốp

• reset TPMS theo quy định của từng dòng xe

• chạy thử để hệ thống tự đồng bộ

Xe dùng TPMS gián tiếp thường cần bấm nút “SET” hoặc chạy vài km để tự tắt.

Kết luận

Đèn TPMS là thành phần cảnh báo quan trọng, không được phép xử lý qua loa. Kỹ thuật viên nắm đúng kiến thức sẽ:

• chẩn đoán nhanh

• xử lý chính xác

• hạn chế khách quay lại khiếu nại

• nâng cao uy tín gara